kadir (astronomi) ne demek?

Kadir (****) (Görünür büyüklük veya Görünürdeki büyüklük), bir yıldızın veya Dünya'dan gözlemlenen diğer astronomik cisimlerin parlaklığının bir ölçüsüdür. Bir cismin görünür büyüklüğü, onun içsel parlaklığına, Dünya'dan uzaklığına ve gözlemcinin görüş hattı boyunca yıldızlararası tozun neden olduğu cismin ışığının sönmesine bağlıdır.

Gökbilimindeki kadir "büyüklük" kelimesi (ing. magnitude), aksi belirtilmedikçe, genellikle bir gök cisminin görünür büyüklüğünü ifade eder. Yıldız kataloğunda 1. kadirden (en parlak)

  1. kadir (en sönük) yıldızlara kadar uzanan kadir ölçeği, eski gökbilimci Batlamyus'a kadar geri gider. Modern ölçek ise bu tarihsel sisteme yakından uyacak şekilde matematiksel olarak tanımlanmıştır.

Ölçek ters logaritmiktir, bir nesne ne kadar parlaksa büyüklük sayısı o kadar düşük olur. 1,0 büyüklüğünde bir fark, veya yaklaşık 2,512 parlaklık oranına karşılık gelir. Örneğin, 2,0 kadir büyüklüğündeki bir yıldız, büyüklüğü 3,0 kadir olan bir yıldızdan 2,512 kat; 4,0 kadir olan bir yıldızdan 6,31 kat ve 7,0 kadir olan bir yıldızdan ise 100 kat daha parlaktır.

Çıplak gözle görme sınırı olan 6. derece, insan gözü için ortalama bir değerdir. Kimi keskin gözlü kimseler Jüpiter'in dört büyük uydusunu (Io, Callisto, Europa, Ganymede) ve hatta Venüs'ün evrelerini bile ayırt edebilecek görme yetisine sahiptir.

En parlak astronomik cisimler negatif görünür büyüklüklere sahiptir. Örneğin, -4,2 kadir ile Venüs veya -1,46 kadir ile Sirius. En karanlık gecelerde çıplak gözle görülebilen en sönük yıldızların görünür büyüklükleri yaklaşık +6,5 kadirdir, fakat bu durum kişinin görme gücüne, rakım ve atmosfer koşullarına bağlı olarak değişkenlik gösterir.1 Bilinen cisimlerin görünür büyüklükleri -26,7'deki Güneş'ten, +31,5 büyüklüğündeki derin Hubble Uzay Teleskobu görüntülerindeki cisimlere kadar uzanır.2

Görünür büyüklüğün ölçümüne fotometri denir. Fotometrik ölçümler, UBV sistemi veya Strömgren uvbyβ sistemi gibi fotometrik sistemlere ait standart geçirim bandı filtreleri kullanılarak morötesi, görünür veya kızılötesi dalga boyu bantlarında yapılır.

Mutlak büyüklük, bir gök cisiminin görünür parlaklığından ziyade içsel parlaklığının bir ölçüsüdür ve aynı ters logaritmik ölçekte ifade edilir. Mutlak büyüklük, bir yıldızın veya nesnenin 10 parsek (3,1×10<sup>14</sup> kilometre) mesafeden gözlemlenmesi durumunda sahip olacağı görünen büyüklük olarak tanımlanır. Bu nedenle, Dünya'ya ne kadar yakın olursa olsun bir yıldızın özelliğini ifade ettiği için yıldız astrofiziğinde daha fazla kullanım alanı vardır. Ancak gözlemsel astronomide ve popüler amatör astronomide "kadir"e yapılan referansların, görünür büyüklük anlamına geldiği anlaşılmaktadır.

Görünür büyüklüklerin listesi

<table> <caption>Gök cisimlerinin görünür görsel büyüklükleri</caption> <thead> <tr class="header"> <th><p>Görünür büyüklük (V)</p></th> <th><p>Cisim</p></th> <th><p>görünen yer...</p></th> <th><p>Notlar</p></th> </tr> </thead> <tbody> <tr class="odd"> <td><p>−67,57</p></td> <td><p><a href="GRB_080319B" title="wikilink">GRB 080319B</a> <a href="gama_ışını_patlaması" title="wikilink">gama ışını patlaması</a></p></td> <td><p>1 <a href="Astronomik_birim" title="wikilink">AU</a> uzaktan görünen</p></td> <td><p>Dünya'dan bakıldığında Güneş'ten 2 × 10<sup>16</sup> (20 katrilyon) kat daha parlak olurdu</p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>−41,39</p></td> <td><p><a href="Cygnus_OB2-12" title="wikilink">Cygnus OB2-12</a> yıldızı</p></td> <td><p>1 AU uzaktan görünen</p></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>−40,67</p></td> <td><p><a href="M33-013406.63" title="wikilink">M33-013406.63</a> yıldızı</p></td> <td><p>1 AU uzaktan görünen</p></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>–40,17</p></td> <td><p><a href="Eta_Carinae" title="wikilink">Eta Carinae</a> A yıldızı</p></td> <td><p>1 AU uzaktan görünen</p></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>−40,07</p></td> <td><p><a href="Zeta1_Scorpii" title="wikilink">Zeta<sup>1</sup> Scorpii</a> yıldızı</p></td> <td><p>1 AU uzaktan görünen</p></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>−39,66</p></td> <td><p><a href="R136a1" title="wikilink">R136a1</a> yıldızı</p></td> <td><p>1 AU uzaktan görünen</p></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>–39,47</p></td> <td><p><a href="P_Cygni" title="wikilink">P Cygni</a> yıldızı</p></td> <td><p>1 AU uzaktan görünen</p></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>−38,00</p></td> <td><p><a href="Rigel" title="wikilink">Rigel</a> yıldızı</p></td> <td><p>1 AU uzaktan görünen</p></td> <td><p>görünür çapı 35° olan büyük ve çok parlak mavimsi bir disk olarak görülecekti.</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>−30,30</p></td> <td><p><a href="Sirius" title="wikilink">Sirius</a> A yıldızı</p></td> <td><p>1 AU uzaktan görünen</p></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>−29,30</p></td> <td><p><a href="Güneş" title="wikilink">Güneş</a></p></td> <td><p><a href="günberi" title="wikilink">günberi</a> noktasında <a href="Merkür" title="wikilink">Merkür</a>'den görünen</p></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>−27,40</p></td> <td><p>Güneş</p></td> <td><p>günberi noktasında <a href="Venüs" title="wikilink">Venüs</a>'ten görünen</p></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>−26,74</p></td> <td><p>Güneş</p></td> <td><p><a href="Dünya" title="wikilink">Dünya</a>'dan görünen<a href="#fn1" class="footnote-ref" id="fnref1" role="doc-noteref"><sup>1</sup></a></p></td> <td><p>ortalama dolunaydan yaklaşık 400.000 kat daha parlak</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>−25,60</p></td> <td><p>Güneş</p></td> <td><p><a href="günöte" title="wikilink">günöte</a> noktasında <a href="Mars" title="wikilink">Mars</a>'tan görünen</p></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>−23,00</p></td> <td><p>Güneş</p></td> <td><p>günöte noktasında <a href="Jüpiter" title="wikilink">Jüpiter</a>'den görünen</p></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>−21,70</p></td> <td><p>Güneş</p></td> <td><p>günöte noktasında <a href="Satürn" title="wikilink">Satürn</a>'den görünen</p></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>−20,20</p></td> <td><p>Güneş</p></td> <td><p>günöte noktasında <a href="Uranüs" title="wikilink">Uranüs</a>'ten görünen</p></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>−19,30</p></td> <td><p>Güneş</p></td> <td><p><a href="Neptün" title="wikilink">Neptün</a>'den görünen</p></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>−18,20</p></td> <td><p>Güneş</p></td> <td><p>günöte noktasında <a href="Plüton" title="wikilink">Plüton</a>'dan görünen</p></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>−16,70</p></td> <td><p>Güneş</p></td> <td><p>günöte noktasında <a href="Eris_(cüce_gezegen)" title="wikilink">Eris</a>'ten görünen</p></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>−14,20</p></td> <td><p><em>1 <a href="Lüks_(birim)" title="wikilink">lüks</a> aydınlatma seviyesi</em><a href="#fn2" class="footnote-ref" id="fnref2" role="doc-noteref"><sup>2</sup></a><a href="#fn3" class="footnote-ref" id="fnref3" role="doc-noteref"><sup>3</sup></a></p></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>−12,90</p></td> <td><p><a href="dolunay" title="wikilink">dolunay</a></p></td> <td><p>günberi noktasında Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>yerberi + günberi + dolunayın maksimum parlaklığı. (ortalama uzaklık değeri -12,74'tür,<a href="#fn4" class="footnote-ref" id="fnref4" role="doc-noteref"><sup>4</sup></a> fakat karşı konum etkisi dahil edildiğinde yaklaşık 0,18 kadir daha parlaktır)</p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>−12,40</p></td> <td><p><a href="Betelgeuse" title="wikilink">Betelgeuse</a></p></td> <td><p>süpernovaya dönüştüğünde Dünya'dan görünen.<a href="#fn5" class="footnote-ref" id="fnref5" role="doc-noteref"><sup>5</sup></a></p></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>−11,20</p></td> <td><p>Güneş</p></td> <td><p>gün öte noktasında <a href="90377_Sedna" title="wikilink">Sedna</a>'dan görünen</p></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>−10,00</p></td> <td><p><a href="İkeya_seki_kuyruklu_yıldızı" title="wikilink">İkeya–Seki</a> kuyruklu yıldızı (1965)</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>modern zamanların en parlak Güneş'e ulaşan kuyruklu yıldızıydı (Kreutz Sungrazer)<a href="#fn6" class="footnote-ref" id="fnref6" role="doc-noteref"><sup>6</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>−9,50</p></td> <td><p>iridyum (uydu) parlaması</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>maksimum parlaklık</p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>−7,50</p></td> <td><p><a href="SN_1006" title="wikilink">1006 süpernovası</a></p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>kaydedilen tarihin en parlak yıldız olayı (7200 ışık yılı uzaklıkta)<a href="#fn7" class="footnote-ref" id="fnref7" role="doc-noteref"><sup>7</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>−6,50</p></td> <td><p><em>Gece gökyüzünün toplam <a href="Yüzey_parlaklığı" title="wikilink">entegre büyüklüğü</a></em></p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>−6,00</p></td> <td><p><a href="SN_1054" title="wikilink">1054 Yengeç Süpernovası</a></p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>(6500 ışık yılı uzaklıkta)<a href="#fn8" class="footnote-ref" id="fnref8" role="doc-noteref"><sup>8</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>−5,90</p></td> <td><p><a href="Uluslararası_Uzay_İstasyonu" title="wikilink">Uluslararası Uzay İstasyonu</a></p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p><a href="yerberi" title="wikilink">yerberi</a> noktasında ve Güneş tarafından tamamen aydınlatıldığında<a href="#fn9" class="footnote-ref" id="fnref9" role="doc-noteref"><sup>9</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>−4,92</p></td> <td><p>Venüs gezegeni</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>hilal şeklinde aydınlatıldığında maksimum parlaklık<a href="#fn10" class="footnote-ref" id="fnref10" role="doc-noteref"><sup>10</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>−4,14</p></td> <td><p>Venüs gezegeni</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>ortalama parlaklık<a href="#fn11" class="footnote-ref" id="fnref11" role="doc-noteref"><sup>11</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>−4</p></td> <td><p><em>Güneş tepedeyken gün boyunca çıplak gözle gözlemlenebilen en soluk cisimler</em></p></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>−3,99</p></td> <td><p><a href="Epsilon_Canis_Majoris" title="wikilink">Epsilon Canis Majoris</a> yıldızı</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>4,7 milyon yıl önceki maksimum parlaklık, son ve sonraki beş milyon yılın tarihsel <a href="Parlak_yıldızlar_listesi" title="wikilink">en parlak yıldızı</a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>−2,98</p></td> <td><p>Venüs gezegeni</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>Güneş'in uzak tarafındayken minimum parlaklık<a href="#fn12" class="footnote-ref" id="fnref12" role="doc-noteref"><sup>12</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>−2,94</p></td> <td><p>Jüpiter gezegeni</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>maksimum parlaklık<a href="#fn13" class="footnote-ref" id="fnref13" role="doc-noteref"><sup>13</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>−2,94</p></td> <td><p>Mars gezegeni</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>maksimum parlaklık<a href="#fn14" class="footnote-ref" id="fnref14" role="doc-noteref"><sup>14</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>−2,5</p></td> <td><p><em>Güneş ufkun üzerinde 10°den daha az olduğunda, gün boyunca çıplak gözle görülebilen en soluk cisimler</em></p></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>−2,50</p></td> <td><p><a href="yeni_ay" title="wikilink">yeni ay</a></p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>minimum parlaklık</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>−2,48</p></td> <td><p>Merkür gezegeni</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p><a href="kavuşum" title="wikilink">üst kavuşum konumundaki</a> maksimum parlaklık (Venüs'ün aksine Merkür, Güneş'in uzak tarafındayken en parlak durumundadır, bunun nedeni farklı faz eğrileridir)<a href="#fn15" class="footnote-ref" id="fnref15" role="doc-noteref"><sup>15</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>−2,20</p></td> <td><p>Jüpiter gezegeni</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>ortalama parlaklık<a href="#fn16" class="footnote-ref" id="fnref16" role="doc-noteref"><sup>16</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>−1,66</p></td> <td><p>Jüpiter gezegeni</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>minimum parlaklık<a href="#fn17" class="footnote-ref" id="fnref17" role="doc-noteref"><sup>17</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>−1,47</p></td> <td><p>Sirius yıldız sistemi</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>Görünür dalga boylarında Güneş hariç en parlak yıldız<a href="#fn18" class="footnote-ref" id="fnref18" role="doc-noteref"><sup>18</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>−0,83</p></td> <td><p><a href="Eta_Carinae" title="wikilink">Eta Carinae</a> yıldızı</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>Nisan 1843'te <a href="sahte_süpernova" title="wikilink">sahte süpernova</a> olarak görünen parlaklık</p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>−0,72</p></td> <td><p><a href="Canopus" title="wikilink">Canopus</a> yıldızı</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>gece gökyüzündeki en parlak 2. yıldız<a href="#fn19" class="footnote-ref" id="fnref19" role="doc-noteref"><sup>19</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>−0,55</p></td> <td><p>Satürn gezegeni</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>halkalar Dünya'ya doğru açılı olduğunda, karşı konum ve günberi yakınında maksimum parlaklık<a href="#fn20" class="footnote-ref" id="fnref20" role="doc-noteref"><sup>20</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>−0,3</p></td> <td><p><a href="Halley_kuyruklu_yıldızı" title="wikilink">Halley kuyruklu yıldızı</a></p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>2061 geçişinde beklenen görünür büyüklük</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>−0,27</p></td> <td><p><a href="Alfa_Centauri" title="wikilink">Alfa Centauri</a> AB yıldız sistemi</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>Birleşik büyüklük (gece gökyüzündeki en parlak 3. yıldız)</p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>−0,04</p></td> <td><p><a href="Arcturus" title="wikilink">Arcturus</a> yıldızı</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>Çıplak gözle görülen en parlak 4. yıldız<a href="#fn21" class="footnote-ref" id="fnref21" role="doc-noteref"><sup>21</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>−0,01</p></td> <td><p>Alfa Centauri A yıldızı</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>Gece gökyüzünde teleskop yardımıyla görülebilen 4. en parlak "bireysel" yıldız</p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+0,03</p></td> <td><p><a href="Vega_(yıldız)" title="wikilink">Vega</a> yıldızı</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>başlangıçta sıfır noktasının bir tanımı olarak seçildi<a href="#fn22" class="footnote-ref" id="fnref22" role="doc-noteref"><sup>22</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+0,23</p></td> <td><p>Merkür gezegeni</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>ortalama parlaklık<a href="#fn23" class="footnote-ref" id="fnref23" role="doc-noteref"><sup>23</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+0,46</p></td> <td><p>Güneş</p></td> <td><p>Alfa Centauri'den görünen</p></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+0,46</p></td> <td><p>Satürn gezegeni</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>ortalama parlaklık<a href="#fn24" class="footnote-ref" id="fnref24" role="doc-noteref"><sup>24</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+0,71</p></td> <td><p>Mars gezegeni</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>ortalama parlaklık<a href="#fn25" class="footnote-ref" id="fnref25" role="doc-noteref"><sup>25</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+1,17</p></td> <td><p>Satürn gezegeni</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>minimum parlaklık<a href="#fn26" class="footnote-ref" id="fnref26" role="doc-noteref"><sup>26</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+1,86</p></td> <td><p>Mars gezegeni</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>minimum parlaklık<a href="#fn27" class="footnote-ref" id="fnref27" role="doc-noteref"><sup>27</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+1,98</p></td> <td><p><a href="Polaris" title="wikilink">Polaris</a> yıldızı</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>ortalama parlaklık<a href="#fn28" class="footnote-ref" id="fnref28" role="doc-noteref"><sup>28</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+3,03</p></td> <td><p><a href="SN_1987A" title="wikilink">SN 1987A</a> süpernovası</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p><a href="Büyük_Macellan_Bulutu" title="wikilink">Büyük Macellan Bulutu</a> içinde (160.000 ışık yılı mesafe)</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+3 ile +4</p></td> <td><p><em>Kentsel bir mahallede çıplak gözle görülebilen en sönük yıldızlar</em></p></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+3,44</p></td> <td><p><a href="Andromeda_Gökadası" title="wikilink">Andromeda Gökadası</a></p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>M31<a href="#fn29" class="footnote-ref" id="fnref29" role="doc-noteref"><sup>29</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+4</p></td> <td><p><a href="Orion_Bulutsusu" title="wikilink">Orion Bulutsusu</a></p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>M42</p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+4,38</p></td> <td><p><a href="Ganymede_(uydu)" title="wikilink">Ganymede</a> uydusu</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>maksimum parlaklık<a href="#fn30" class="footnote-ref" id="fnref30" role="doc-noteref"><sup>30</sup></a> (Jüpiter'in uydusu ve Güneş Sistemindeki en büyük uydu)</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+4,50</p></td> <td><p><a href="Messier_41" title="wikilink">M41</a> açık kümesi</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p><a href="Aristoteles" title="wikilink">Aristoteles</a> tarafından görülmüş olabilecek açık küme<a href="#fn31" class="footnote-ref" id="fnref31" role="doc-noteref"><sup>31</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+4,5</p></td> <td><p><a href="Yay_Eliptik_Cüce_Gökadası" title="wikilink">Yay Eliptik Cüce Gökadası</a></p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+5,20</p></td> <td><p>astereoit <a href="4_Vesta" title="wikilink">Vesta</a></p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>maksimum parlaklık</p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+5,38<a href="#fn32" class="footnote-ref" id="fnref32" role="doc-noteref"><sup>32</sup></a></p></td> <td><p>Uranüs gezegeni</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>maksimum parlaklık<a href="#fn33" class="footnote-ref" id="fnref33" role="doc-noteref"><sup>33</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+5,68</p></td> <td><p>Uranüs gezegeni</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>ortalama parlaklık<a href="#fn34" class="footnote-ref" id="fnref34" role="doc-noteref"><sup>34</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+5,72</p></td> <td><p>sarmal gökada <a href="Üçgen_Gökadası" title="wikilink">M33</a></p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>karanlık gökyüzü altında çıplak gözle görmek için bir test olarak kullanılır<a href="#fn35" class="footnote-ref" id="fnref35" role="doc-noteref"><sup>35</sup></a><a href="#fn36" class="footnote-ref" id="fnref36" role="doc-noteref"><sup>36</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+5,8</p></td> <td><p><a href="GRB_080319B" title="wikilink">GRB 080319B</a> <a href="gama_ışını_patlaması" title="wikilink">gama ışını patlaması</a></p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>19 Mart 2008'de Dünya'da 7,5 milyar ışık yılı uzaklıktan görülen en yüksek görsel büyüklük ("Clarke Olayı").</p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+6,03|</p></td> <td><p>Uranüs gezegeni</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>minimum parlaklık<a href="#fn37" class="footnote-ref" id="fnref37" role="doc-noteref"><sup>37</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+6,49</p></td> <td><p>asteroit <a href="Pallas_(asteroit)" title="wikilink">Pallas</a></p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>maksimum parlaklık</p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+6,5</p></td> <td><p><em>Ortalama bir çıplak gözle çok iyi koşullar altında gözlemlenen yıldızların yaklaşık sınırı. 6,5 kadirden görülebilen yaklaşık 9.500 <a href="yıldız" title="wikilink">yıldız</a> vardır.<a href="#fn38" class="footnote-ref" id="fnref38" role="doc-noteref"><sup>38</sup></a></em></p></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+6,64</p></td> <td><p>cüce gezegen <a href="Ceres_(cüce_gezegen)" title="wikilink">Ceres</a></p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>maksimum parlaklık</p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+6,75</p></td> <td><p>asteroit <a href="7_İris" title="wikilink">İris</a></p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>maksimum parlaklık</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+6,90</p></td> <td><p>sarmal gökada <a href="Messier_81" title="wikilink">M81</a></p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>Bu, insan görüşü ve Bortle ölçeği sınırlarını zorlayan aşırı bir çıplak göz hedefidir<a href="#fn39" class="footnote-ref" id="fnref39" role="doc-noteref"><sup>39</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+7,25</p></td> <td><p>Merkür gezegeni</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>minimum parlaklık<a href="#fn40" class="footnote-ref" id="fnref40" role="doc-noteref"><sup>40</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+7,67<a href="#fn41" class="footnote-ref" id="fnref41" role="doc-noteref"><sup>41</sup></a></p></td> <td><p>Neptün gezegeni</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>maksimum parlaklık<a href="#fn42" class="footnote-ref" id="fnref42" role="doc-noteref"><sup>42</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+7,78|</p></td> <td><p>Neptün gezegeni</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>ortalama parlaklık<a href="#fn43" class="footnote-ref" id="fnref43" role="doc-noteref"><sup>43</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+8,00|</p></td> <td><p>Neptün gezegeni</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>minimum parlaklık<a href="#fn44" class="footnote-ref" id="fnref44" role="doc-noteref"><sup>44</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+8</p></td> <td><p><em>Aşırı çıplak göz sınırı, Bortle ölçeğinde Sınıf 1, dünyadaki en karanlık gökyüzü.</em><a href="#fn45" class="footnote-ref" id="fnref45" role="doc-noteref"><sup>45</sup></a></p></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+8,10</p></td> <td><p><a href="Titan_(uydu)" title="wikilink">Titan</a> uydusu</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>maksimum parlaklık; Satürn'ün en büyük uydusu;<a href="#fn46" class="footnote-ref" id="fnref46" role="doc-noteref"><sup>46</sup></a><a href="#fn47" class="footnote-ref" id="fnref47" role="doc-noteref"><sup>47</sup></a> ortalama karşı konum büyüklüğü 8,4<a href="#fn48" class="footnote-ref" id="fnref48" role="doc-noteref"><sup>48</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+8,29</p></td> <td><p><a href="UY_Scuti" title="wikilink">UY Scuti</a> yıldızı</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>maksimum parlaklık; yarıçapına göre bilinen en büyük yıldızlardan biri</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+8,94</p></td> <td><p>asteroit <a href="10_Hygiea" title="wikilink">10 Hygiea</a></p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>maksimum parlaklık<a href="#fn49" class="footnote-ref" id="fnref49" role="doc-noteref"><sup>49</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+9,50</p></td> <td><p><em>Normal koşullar altında sıradan 7×50 <a href="dürbün" title="wikilink">dürbün</a> kullanılarak görülebilen en soluk cisimler<a href="#fn50" class="footnote-ref" id="fnref50" role="doc-noteref"><sup>50</sup></a></em></p></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+10,20</p></td> <td><p><a href="İapetus_(uydu)" title="wikilink">İapetus</a> uydusu</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>maksimum parlaklık,<a href="#fn51" class="footnote-ref" id="fnref51" role="doc-noteref"><sup>51</sup></a> Satürn'ün batısındayken en parlak ve karşı konuma geçmesi 40 gün sürüyor</p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+11,05</p></td> <td><p><a href="Proxima_Centauri" title="wikilink">Proxima Centauri</a> yıldızı</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>2. en yakın yıldız</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+11,8</p></td> <td><p><a href="Phobos_(uydu)" title="wikilink">Phobos</a> uydusu</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>maksimum parlaklık; Mars'ın en parlak uydusu</p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+12,23</p></td> <td><p><a href="R136a1" title="wikilink">R136a1</a> yıldızı</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>Bilinen en aydınlık ve büyük kütleli yıldız<a href="#fn52" class="footnote-ref" id="fnref52" role="doc-noteref"><sup>52</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+12,89</p></td> <td><p><a href="Deimos_(uydu)" title="wikilink">Deimos</a> uydusu</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>maksimum parlaklık</p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+12,91</p></td> <td><p><a href="kuasar" title="wikilink">kuasar</a> <a href="3C_273" title="wikilink">3C 273</a></p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>en parlak (aydınlatma mesafesi 2,4 milyar <a href="ışık_yılı" title="wikilink">ışık yılı</a>)</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+13,42</p></td> <td><p><a href="Triton_(uydu)" title="wikilink">Triton</a> uydusu</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>maksimum parlaklık<a href="#fn53" class="footnote-ref" id="fnref53" role="doc-noteref"><sup>53</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+13,65</p></td> <td><p>cüce gezegen <a href="Plüton" title="wikilink">Plüton</a></p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>maksimum parlaklık,<a href="#fn54" class="footnote-ref" id="fnref54" role="doc-noteref"><sup>54</sup></a> çıplak gözle 6,5 kadirden gökyüzünde 725 kat daha sönük.</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+13,9</p></td> <td><p><a href="Titania_(uydu)" title="wikilink">Titania</a> uydusu</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>maksimum parlaklık; Uranüs'ün en parlak uydusu</p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+14,1</p></td> <td><p><a href="WR_102" title="wikilink">WR 102</a> yıldızı</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>Bilinen en sıcak yıldız</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+15,4</p></td> <td><p><a href="Centaur_(küçük_gezegen)" title="wikilink">centaur</a> <a href="2060_Chiron" title="wikilink">Chiron</a></p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>maksimum parlaklık<a href="#fn55" class="footnote-ref" id="fnref55" role="doc-noteref"><sup>55</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+15,55</p></td> <td><p><a href="Charon_(uydu)" title="wikilink">Charon</a> uydusu</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>maksimum parlaklık (Plüton'un en büyük uydusu)</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+16,8</p></td> <td><p>cüce gezegen <a href="Makemake" title="wikilink">Makemake</a></p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>Şu anki <a href="karşı_konum" title="wikilink">karşı konum</a> parlaklığı<a href="#fn56" class="footnote-ref" id="fnref56" role="doc-noteref"><sup>56</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+17,27</p></td> <td><p>cüce gezegen <a href="Haumea" title="wikilink">Haumea</a></p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>Şu anki karşı konum parlaklığı<a href="#fn57" class="footnote-ref" id="fnref57" role="doc-noteref"><sup>57</sup></a></p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+18,7</p></td> <td><p>cüce gezegen <a href="Eris_(cüce_gezegen)" title="wikilink">Eris</a></p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>Şu anki karşı konum parlaklığı</p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+19,5</p></td> <td><p><em>30 saniyelik bir pozlama kullanılan <a href="Catalina_Sky_Survey" title="wikilink">Catalina Sky Survey</a> 0,7 metrelik teleskopuyla gözlemlenebilir en zayıf cisimler</em><a href="#fn58" class="footnote-ref" id="fnref58" role="doc-noteref"><sup>58</sup></a> <em>ve ayrıca ATLAS'ın (Asteroid Terrestrial-impact Last Alert System) yaklaşık sınırlayıcı büyüklüğü</em></p></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+20,7</p></td> <td><p><a href="Callirrhoe_(uydu)" title="wikilink">Callirrhoe</a> uydusu</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>(Jüpiter'in ≈8 km'lik küçük uydusu)<a href="#fn59" class="footnote-ref" id="fnref59" role="doc-noteref"><sup>59</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+22</p></td> <td><p><em>Bir <a href="Yük_bağlaşımlı_aygıt" title="wikilink">CCD detektörü</a> kullanarak 30 dakikalık yığılmış görüntülere (her biri 5 dakikada 6 alt çerçeve) sahip 600 mm (24") <a href="Ritchey-Chretien_teleskopu" title="wikilink">Ritchey-Chretien teleskopuyla</a> görünür ışıkta gözlemlenebilen en zayıf cisimler.</em><a href="#fn60" class="footnote-ref" id="fnref60" role="doc-noteref"><sup>60</sup></a></p></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+22,8</p></td> <td><p><a href="Luhman_16" title="wikilink">Luhman 16</a></p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>En yakın <a href="kahverengi_cüce" title="wikilink">kahverengi cüceler</a> (Luhman 16A=23,25, Luhman 16B=24,07)<a href="#fn61" class="footnote-ref" id="fnref61" role="doc-noteref"><sup>61</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+22,91</p></td> <td><p><a href="Hydra_(uydu)" title="wikilink">Hydra</a> uydusu</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>Plüton uydusunun maksimum parlaklığı</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+23,38</p></td> <td><p><a href="Nix_(uydu)" title="wikilink">Nix</a> uydusu</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>Plüton uydusunun maksimum parlaklığı</p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+24</p></td> <td><p><em>60 saniyelik bir pozlama kullanarak <a href="Pan-STARRS" title="wikilink">Pan-STARRS</a> 1,8 metrelik teleskopla gözlemlenebilen en zayıf cisimler.</em><a href="#fn62" class="footnote-ref" id="fnref62" role="doc-noteref"><sup>62</sup></a> <em>Bu, şu anda otomatik tüm gökyüzü gökbilim araştırmalarının sınırlayıcı büyüklüğüdür.</em></p></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+25,0</p></td> <td><p><a href="Fenrir_(uydu)" title="wikilink">Fenrir</a> uydusu</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>(Satürn'ün ≈4 km'lik küçük uydusu )<a href="#fn63" class="footnote-ref" id="fnref63" role="doc-noteref"><sup>63</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+25,3</p></td> <td><p>Neptün ötesi cisim </p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>Güneş'ten yaklaşık 132 AU (19,7 milyar km) uzaklığıyla, Güneş Sistemi'ndeki bilinen en uzak gözlemlenebilir cisim</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+26,2</p></td> <td><p>Neptün ötesi cisim </p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p>Güneş'ten yaklaşık 90 AU (13 milyar km) uzaklıkta ve çıplak gözle görülebilecek olandan yaklaşık 75 milyon kat daha sönük 200 km büyüklüğündeki cisim.</p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+27,7</p></td> <td><p><em>10 saatlik bir görüntüde <a href="Subaru_Teleskobu" title="wikilink">Subaru Teleskobu</a> gibi tek bir 8 metrelik yer tabanlı teleskopla gözlemlenebilen en zayıf cisimler</em><a href="#fn64" class="footnote-ref" id="fnref64" role="doc-noteref"><sup>64</sup></a></p></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+28,2</p></td> <td><p><a href="Halley_kuyruklu_yıldızı" title="wikilink">Halley kuyruklu yıldızı</a></p></td> <td><p>Dünya'dan görünen (2003)</p></td> <td><p>2003 yılında Güneş'ten 28 AU (4,2 milyar km) uzaklıktayken, <a href="Avrupa_Güney_Rasathanesi" title="wikilink">ESO</a>'nun <a href="Very_Large_Telescope" title="wikilink">Çok Büyük Teleskop</a> (VLT) dizisindeki 4 senkronize bireysel teleskopdan 3 tanesi ile toplam yaklaşık 9 saatlik pozlama süresi kullanılarak görüntülendi<a href="#fn65" class="footnote-ref" id="fnref65" role="doc-noteref"><sup>65</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+28,4</p></td> <td><p>asteroit </p></td> <td><p>Dünya yörüngesinden görünen</p></td> <td><p>≈15 kilometrelik Kuiper kuşağı nesnesinin gözlemlenen büyüklüğü. 2003 yılında <a href="Hubble_Uzay_Teleskobu" title="wikilink">Hubble Uzay Teleskobu</a> (HST) tarafından görüldü, doğrudan gözlemlenen en sönük asteroit olarak bilinir.</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+31,5</p></td> <td><p><em><a href="Hubble_Uzay_Teleskobu" title="wikilink">Hubble Uzay Teleskobu</a> <a href="Hubble_ultra_derin_alan" title="wikilink">EXtreme Deep Field</a> aracılığıyla 10 yıl boyunca toplanan ~23 günlük pozlama süresiyle görünür ışıkta gözlemlenebilen en zayıf nesneler</em><a href="#fn66" class="footnote-ref" id="fnref66" role="doc-noteref"><sup>66</sup></a></p></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+34</p></td> <td><p><em><a href="James_Webb_Uzay_Teleskopu" title="wikilink">James Webb Uzay Teleskopu</a> ile görünür ışıkta gözlemlenebilen en zayıf cisimler</em><a href="#fn67" class="footnote-ref" id="fnref67" role="doc-noteref"><sup>67</sup></a></p></td> <td></td> <td></td> </tr> <tr class="odd"> <td><p>+35</p></td> <td><p>isimsiz asteroit</p></td> <td><p>Dünya yörüngesinden görünen</p></td> <td><p>2009 yılında bir <a href="Örtülme" title="wikilink">yıldızın önünden geçerken</a> <a href="Hubble_Uzay_Teleskobu" title="wikilink">HST</a> tarafından keşfedilen 950 metrelik bir Kuiper kuşağı nesnesi olan, bilinen en sönük asteroitin beklenen büyüklüğü.<a href="#fn68" class="footnote-ref" id="fnref68" role="doc-noteref"><sup>68</sup></a></p></td> </tr> <tr class="even"> <td><p>+35</p></td> <td><p><a href="LBV_1806-20" title="wikilink">LBV 1806-20</a> yıldızı</p></td> <td><p>Dünya'dan görünen</p></td> <td><p><a href="mavi_ışık_değişeni" title="wikilink">mavi ışık değişeni</a>, <a href="Sönme_(astronomi)" title="wikilink">yıldızlararası sönme</a> nedeniyle görünür dalga boylarında beklenen büyüklük</p></td> </tr> <tr class="odd"> <td></td> <td></td> <td></td> <td></td> </tr> </tbody> </table> <section class="footnotes footnotes-end-of-document" role="doc-endnotes"> <hr /> <ol> <li id="fn1" role="doc-endnote"></li> <li id="fn2" role="doc-endnote"></li> <li id="fn3" role="doc-endnote"></li> <li id="fn4" role="doc-endnote"></li> <li id="fn5" role="doc-endnote"></li> <li id="fn6" role="doc-endnote"></li> <li id="fn7" role="doc-endnote"></li> <li id="fn8" role="doc-endnote"></li> <li id="fn9" role="doc-endnote"></li> <li id="fn10" role="doc-endnote"></li> <li id="fn11" role="doc-endnote"></li> <li id="fn12" role="doc-endnote"></li> <li id="fn13" role="doc-endnote"></li> <li id="fn14" role="doc-endnote"></li> <li id="fn15" role="doc-endnote"></li> <li id="fn16" role="doc-endnote"></li> <li id="fn17" role="doc-endnote"></li> <li id="fn18" role="doc-endnote"></li> <li id="fn19" role="doc-endnote"></li> <li id="fn20" role="doc-endnote"></li> <li id="fn21" role="doc-endnote"></li> <li id="fn22" role="doc-endnote"></li> <li id="fn23" role="doc-endnote"></li> <li id="fn24" role="doc-endnote"></li> <li id="fn25" role="doc-endnote"></li> <li id="fn26" role="doc-endnote"></li> <li id="fn27" role="doc-endnote"></li> <li id="fn28" role="doc-endnote"></li> <li id="fn29" role="doc-endnote"></li> <li id="fn30" role="doc-endnote"></li> <li id="fn31" role="doc-endnote"></li> <li id="fn32" role="doc-endnote"></li> <li id="fn33" role="doc-endnote"></li> <li id="fn34" role="doc-endnote"></li> <li id="fn35" role="doc-endnote"></li> <li id="fn36" role="doc-endnote"></li> <li id="fn37" role="doc-endnote"></li> <li id="fn38" role="doc-endnote"></li> <li id="fn39" role="doc-endnote"></li> <li id="fn40" role="doc-endnote"></li> <li id="fn41" role="doc-endnote"></li> <li id="fn42" role="doc-endnote"></li> <li id="fn43" role="doc-endnote"></li> <li id="fn44" role="doc-endnote"></li> <li id="fn45" role="doc-endnote"></li> <li id="fn46" role="doc-endnote"></li> <li id="fn47" role="doc-endnote"></li> <li id="fn48" role="doc-endnote"></li> <li id="fn49" role="doc-endnote"></li> <li id="fn50" role="doc-endnote"></li> <li id="fn51" role="doc-endnote"></li> <li id="fn52" role="doc-endnote"></li> <li id="fn53" role="doc-endnote"></li> <li id="fn54" role="doc-endnote"></li> <li id="fn55" role="doc-endnote"></li> <li id="fn56" role="doc-endnote"></li> <li id="fn57" role="doc-endnote"></li> <li id="fn58" role="doc-endnote"></li> <li id="fn59" role="doc-endnote"></li> <li id="fn60" role="doc-endnote"></li> <li id="fn61" role="doc-endnote"></li> <li id="fn62" role="doc-endnote"></li> <li id="fn63" role="doc-endnote"></li> <li id="fn64" role="doc-endnote"></li> <li id="fn65" role="doc-endnote"></li> <li id="fn66" role="doc-endnote"></li> <li id="fn67" role="doc-endnote"></li> <li id="fn68" role="doc-endnote"></li> </ol> </section>

Gök cisimlerinin görünür görsel büyüklükleri

Listelenen büyüklüklerin bazıları yaklaşık değerlerdir. Teleskop hassasiyeti; gözlem süresine, optik bant geçişine, saçılma ve hava ışımasından kaynaklanan engelleyici ışığa bağlıdır.

Kaynakça

Literatür

  • "Gezegenler Kılavuzu", Patrick Moore
  • "Uzay Bilgisi", William J. Weiser

Orijinal kaynak: kadir (astronomi). Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

Kategoriler